مطابق با قواعد حقوقی در صورتی که زوجین بخواهند از یکدیگر جدا شده و طلاق بگیرند چه طلاق از جانب زن باشد و چه از جانب مرد، در هر دو صورت اجرای صیغه طلاق برای اینکه جدایی و طلاق به صورت صحیح واقع بشود ، امری ضروری است .
به جهت آن که صیغه طلاق به طور صحیح واقع شود باید مطابق با یکسری شرایط و تشریفاتی انجام بگیرد که در قانون پیش بینی شده است. در غیر این صورت ، صیغه طلاق اگر بدون اجرای تشریفات قانونی صورت بگیرد، اثری نداشته و باطل خواهد بود.
شرایط صحت اجرای صیغه طلاق
ماده ۱۱۳۴ قانون مدنی، بیانگر تشریفات صیغه طلاق و شرایط صحت انجام این امر است و بر طبق این ماده این شرایط بدین شرح است:« طلاق باید به صیغه طلاق و در حضور لااقل دو نفر مرد عادل که طلاق را بشنوند واقع گردد.» مستفاد از این ماده این است که برای انجام صحیح طلاق رعایت دو شرط ضروری است اولاً طلاق لازم است با اجرای صیغه طلاق صورت بگیرد، دوما این طلاق باید در حضور حداقل دو نفر مرد عادل که شنونده ی اجرای این صیغه طلاق باشند، تحقق پیدا کند.
جاری کردن طلاق با استفاده از صیغه طلاق
به گفته وکیل طلاق در اصفهان یکی از شرایط صحت طلاق، اجرای صیغه طلاق با به کار گرفتن صیغه مخصوص طلاق است. به طور کل، صیغه طلاق یعنی به کار بردن و استفاده از الفاظی که بیانگر و روشن گر امر طلاق زن و شوهر باشد.
در حقوق جدید به دلیل آن که بکار بردن الفاظ عربی در هیچ کدام از عقود و ایقاعات شرط نشده و اصل بر این است که اعمال حقوقی تشریفاتی نیستند، می توانیم بگوییم لزومی ندارد که صیغه طلاق با استفاده از الفاظ عربی جاری شود؛ بلکه هر لفظ یا جمله ای که به صراحت دلالت بر طلاق کند، کافی است.
در خصوص اجرای صیغه طلاق با استفاده از عباراتی که صراحتا دال بر طلاق باشد، نکته ای وجود دارد که باید به آن دقت کرد؛ در صورتی که شوهر نتواند صیغه طلاق را ادا کند، این امکان را دارد که مثل وکالت در نکاح، برای جاری کردن صیغه طلاق هم، به وسیله وکیل این امر را انجام دهد . در عمل هم عموما به همین شیوه صورت می گیرد و مردان برای جاری کردن صیغه طلاق با وکالت دادن به سر دفتر، صیغه طلاق را اجرا می کنند.
با این حال تمرکز ما در این مطلب بر روی شاهدان طلاق و ویژگی های آن ها است که با یاری گرفتن از حامد امیری وکیل طلاق آن ها را بررسی می کنیم.
حضور گواه عادل برای اجرای صیغه طلاق
گفتیم که یکی از شرایط صحت اجرای صیغه طلاق این است که صیغه طلاق حتما باید در حضور دو نفر مرد عادل که شنونده صیغه طلاق باشند، محقق شود . در نتیجه در صورتی که موقع جاری شدن صیغه طلاق دو نفر مرد عادل حضور نداشته باشند، طلاق به علت رعایت نکردن تشریفات ضروری برای اجرای صحیح آن، باطل خواهد شد.با این وجود باید به این نکته دقت کرد که خود شاهدان طلاق نیز باید دارای یکسری شرایط قانونی باشند. که یکی از این شرایط، عادل بودن و عدالت داشتن شاهد است.
اما این سوال پیش می آید که عادل بودن شاهد به چه معناست و چه کسی عادل محسوب می شود؟
یک وکیل خوب در پاسخ این سوال می گوید: عدالت یک صفت و ویژگی است که باعث می شود فرد از انجام دادن گناهان بزرگ و اصرار ورزیدن بر گناهان کوچک دور بماند و اعمالی که نفی کننده مروت باشد نیز انجام ندهد. پس نتیجه می گیریم که شاهد عادل کسی است که موصوف به صفت عدالت بوده و گناهکار نباشد.
دلیل لزوم حضور شاهدان
اما علت ضرورت حضور شاهدان به هنگام جاری شدن صیغه طلاق چیست؟ الزام به حضور شاهدان این فایده را دارد که روند انجام طلاق را سخت تر کرده و آمار طلاق را کاهش می دهد و شاید به نحوی باعث شود که روابط زوجین تقویت و تحکیم شود؛ به این خاطر که قبلاً افراد در پیدا کردن شاهدان طلاق که عادل باشند حساسیت به خرج می دادند و امکان داشت به علت عدم دسترسی به همچین شخصی از طلاق پشیمان می شدند. علاوه بر آن حضور دو شاهد عادل به هنگام جاری شدن صیغه طلاق موجب می شود که از طلاق هاى عجولانه و ناجوانمردانه جلوگیری شود.
همچنین حضور داشتن دو نفر شاهد عادل برای شنیدن صیغه طلاق باعث می شود که اگر درباره اصل وقوع طلاق اختلافی بین زوجین حاصل شد و سندی هم دال بر اثبات این امر موجود نبود، به این طریق ثابت کردن طلاق زن و شوهر آسان شود و حقوقشان محفوظ بماند. به طور مثال امکان دارد کسى مدعی شود که در تاریخ مشخصی همسر خود را طلاق داده است، لیکن شاهدى برای اثبات این مسئله ندارد. در چنین شرایطی زن کماکان زوجه آن مرد به حساب می آید و دارای تمامی حقوق زناشویى است از جمله نفقه.
خصوصیات شاهدان طلاق
همانطور که اشاره کردیم کسی که شاهد اجرای صیغه طلاق می شود باید خصوصیاتی داشته باشد که وکیل خانواده در اصفهان آنها را به این ترتیب بیان کرده است:
- شاهدین طلاق باید به طور حتم مرد بوده و حداقل دارای ۱۸ سال سن و یا بیشتر باشند.
- کسی که شاهد طلاق می شود باید عاقل باشد، چون با توجه به ماده ۱۱۳۴ قانون مدنی که عنوان کرده شاهد باید صیغه طلاق را بشنود، به این معناست که آگاه باشد که این مراسم برای اجرای طلاق است.
در صورتی که شخصی جنون ادواری یا موقتی داشته باشد، در حالت افاقه (یعنی زمانی که در سلامت روانی است این امکان را دارد که شاهد طلاق بشود.
با این حال کسی که مجنون دایمی است توان شاهد شدن برای اجرای صیغه طلاق را ندارد. در مورد سفیه حکم متفاوت از مجنون دائمی است، اگر فردی سفیه باشد به این معنا که از تصرف در اموال خود و یا انجام دادن معامله ممنوع باشد، امکان شاهد شدن برای طلاق را دارد، به این خاطر که او صرفاً در اجرای امور مالی محدودیت و ممنوعیت هایی دارذ.
- سومین و اصلی ترین ویژگی شاهد همانطور که در فوق بیان کردیم این است که عادل باشد، و گفتیم عادل به کسی گفته می شود که اهل گناه نباشد. و گناه کبیره مرتکب نشود و بر گناه صغیره نیز اصرار نورزد.
- با ایمان بودن هر دو شاهد
- لازم است که شاهدین طلاق، زن و شوهر را بشناسند، البته نه به این معنا که یک شناخت جامع و کامل از خصوصیات زوجین داشته باشند، همین که نام آن ها را بدانند و یا آن ها را از دیگر زوج ها تشخیص دهند کافی است. پس در نتیجه شناخت دقیق لزومی ندارد.
به گفته وکیل حقوقی در صورتی که روشن شود، شاهدین طلاق هر کدام از خصوصیات فوق الذکر را ندارند، طلاق باطل به حساب می آید. و یا اگر زن یا شوهر این موضوع را دریابند، بعد از ثابت کردن اینکه شاهدین شرایط لازمه را نداشتند، می توانند از مقام صلاحیت دار درخواست بطلان طلاق را بکنند.
نکته ی مهم و قابل توجهی که در مورد شاهدین وجود دارد این است که اگر زوجین برای شاهدین طلاق خود، یک مرد و دو زن یا چهار زن انتخاب کنند، صحیح نیست. چون قانون به صراحت و روشنی به این مطلب اشاره کرده است که شهود باید مرد باشند و انتخاب ۴ زن برای اجرای صیغه طلاق درست نیست و موجب بطلان صیغه خواهد شد.
شاهدان صوری طلاق
باعث تأسف است که اخیراً طلاق در جامعه ما یک روند صعودی داشته است.
این افزایش آمار طلاق باعث شده است که با پدیده‌های جدیدی در جامعه روبرو بشویم از قبیل گرفتن جشن طلاق و یا شاهد پولی برای اجرای طلاق. و سبب شده که این گسترش طلاق راهی جهت کسب درآمد برای دلالان و شاهدان غیبی طلاق باشد، زیرا با سر زدن به دادگاه های خانواده، عده ای را مشاهده می کنیم که حاضر هستند در مقابل گرفتن پول، داور و شاهد طلاق شوند.
در صورتی که شاهدان و داوران به این منظور و دلیل وجود دارند که میان طرفین دعوا صلح ایجاد کنند و یا موجب شوند که اعضای یک خانواده بار دیگر در کنار هم زندگی کنند.
ولی جای تأسف دارد که این بحث مهم یعنی همان داوری در طلاق، مورد غفلت مردم و مسئولان جامعه قرار‌گرفته است و حتی در بعضی از دادگاه های خانواده نیز واحدی با نام واحد داوری وجود دارد که با پرداخت مبلغی پول، اشخاصی جهت داوری به طرفین معرفی می شوند و به شکل صوری شهادت می دهند که با زوجین صحبت کرده اند و مشخص است که آنها با یکدیگر سازش ندارند و شهادت می دهند که صیغه طلاق جاری شود.
به هنگام مواجهه با مشکل حقوقی، عاقلانه ترین و بهترین راه این است که به وکیل متخصص در آن زمینه رجوع کرد. حامد امیری وکیل خانواده در اصفهان ، راهنمایی های لازم را به شما می کند و تا رفع کامل آن مشکل در کنار شما خواهد بود. جهت اخذ مشاوره در هر زمینه ای اعم از کیفری ، طلاق، خانواده و … و یا اعطای وکالت بصورت حضوری و غیرحضوری می توانید با این موسسه حقوقی در ارتباط باشید و در صورت آشنایی با قوانین حقوقی طلاق به آدرس زیر مراجعه نمایید.
https://hamedamiri.com/وکیل-طلاق-در-اصفهان/ .